Parc Ferme Nedir?

Parc Ferme; Formula 1‘de 2003 yılından beri uygulanan bir FIA kuralıdır. Fransızca bir kelime olan Parc Fermé‘nin, Türkçe karşılığı “Kapalı Park” anlamına gelir.

Şehir yarışlarının arka arkaya gelmesi ve araçların yapmış olduğu kırmızı bayrakla sonuçlanan duvar temasları sonrası sıklıkla peki bu araçlar nasıl tamir oluyor soruları uçuşuyor. Bu durum sıkı kurallara bağlı olduğu için hasarın durumuna göre bazen aracı yarışa hazır hale getirememek gibi sonuçlarla da karşılaşabiliyoruz.

Bu kural; Cumartesi günü sıralama turlarının bitimi ile başlayıp, pazar sabahı yarışa kadar aracın kapalı bir park alanında, araç üzerinde herhangi bir değişikliğe izin verilmeden bekletilmesidir. Parc Ferme boyunca araç üzerinde belirli istisnalar dışında değişiklik yapılamaz, bu istisnalar ise sadece soğutma çalışmaları ve lastik basıncı kontrolleridir.

Bunun haricinde, araca bir yakıt ikmali, lastik ve kanat değişimi, süspansiyon ve diferansiyel oranları vb. etken elemanlar değiştirilemez. Parc Ferme kuralı ile takımların dikkat etmesi gereken en önemli unsurlar lastik ve yakıt. Takımlar sıralama turlarını hangi lastikle bitirdiyse, yarışa o lastiklerle başlamak zorunda şayet bu lastikler hasarlıysa, yarışa bunlardan daha fazla kullanılmış lastik setiyle başlamalarını getiriyor bu kural kabaca.

Bu durumun önüne geçilmesi Parc Fermé kuralının en büyük iki amacından biri. ir diğer önemli amaç ise yakıt: Sıralama turlarının bitiminden yarışın başlangıcına kadar otomobile yakıt ikmali yapılamıyor. En büyük iki amacından biri budur ve bu kural bütün yarış stratejilerinin değişmesine neden olmaktadır.

Kuralın en büyük amacı ise: Takımlar, sıralama turları için sıfır set lastik, yarış için sıfır set lastik kullanıyordu. Dolayısıyla Pirelli tarafından verilmiş lastik setlerini doğru kullanabilen ve bunu uygulayabilen takımlar, hem lastik avantajı sayesinde üst sıralarda yarışa başlıyor, hem de sıfır set lastikle yarışa başladığı için geç pit stop yapıyordu.

Parc Ferme kuralının uygulamaya başlanmasından önce yakıt durumunu tabiri caizse takımlar kafalarına göre en iyi düzeyde ayarlıyorlardı. Sıralama turları ve yarışı iki ayrı bütün olarak düşünürken, Parc Ferme kuralı ile bir tümün iki yarımı olarak görmek zorundalar.

İki ihtimalleri var: Sıralama turlarında hafif depoyla piste çıkacak ve ön sıralarda yarışa başlayıp erken pit stop yapacaklar, ya da sıralamalarda ağır depoyu tercih edip yarışa arkalardan başlayacak ama geç pit stop yapmayı tercih etmek. Aslında bu Twix reklamı gibi sağ twix ile sol twix gibi seçim tamamen takımın genel stratejisi ile alakalı.

Fia teknik departmanının ve incelemecilerinin himayesinde işletiliyor, onlar aksini söyleyene kadar arabanızın sahibi, geçici sahibi demek oluyor bu. Arabaların takımların kontrolünde olmasına rağmen, tüm niyet ve amaçlara göre, Parc Fermé’deymiş gibi muamele edilmeleri gereken parc fermé koşulları var.’Parc fermé koşulları’ ifadesiyle ortaya çıkan olağan görüntü, gece için karanlık bir garajda bir örtü altında sıkışmış arabalardır.

Parc fermé’nin temel prensibi, bir parc fermé döneminde, takımların arabalarını değiştirmeleri ve ayarlamaları için kapsamın çok, çok sınırlı olmasıdır. Bu, yarış arabalarını onarabilecekleri ve hazırlayabilecekleri ama temelde değiştiremeyecekleri bir kesme noktasıdır.

34.6 maddesinde tanımlandığı gibi: Bir Rakip, parc fermé koşulları altında tutulurken arabadaki herhangi bir parçayı değiştiremez veya süspansiyonun kurulumunda değişiklik yapamaz. Bu Maddenin ihlali durumunda, ilgili sürücü yarışa pit şeridinden başlamalıdır. Hafta sonunun sonu parc fermé’nin devreye girer.

Arabalar parc fermé koşulları altındadır ve bu nedenle, spesifik olarak, Q1’de ilk kez pit şeridi çıkış çizgisini geçtikleri andan itibaren hak kazanmaları ve yarışmaları gerekir. Parc fermé koşulları yarışın başlangıcına kadar uzanır. Q1’e katılmayan herhangi bir araba, Q1’in sonunda parc fermé koşulları altında yerleştirilecektir.

Q3’ün sonunda damalı bayrağı alan arabalar, garajlarına değil, inceleme için parc fermé’ye teslim edilir. Bu durum çoğu zaman takımları tedirgin etme eğilimindedir. Çünkü: hala aşırı sıcak arabalar sadece kapatılır bu nedenle soğutma fanlarını fren kanallarına ve hava kutularına takmak gibi çeşitli kapatma işleri yapmak için kordonlu alana üç Mekanikerin girişine izin verilir.

Bu devam ederken, incelemeciler otomobil alanındaki çeşitli bileşenlerin yasallığını kontrol etmeye başlayacaklardır.

İnceleme, standart kontrollerin ve rastgele testlerin bir karışımıdır. Arabalar Perşembe günü ekipler tarafından ve uygun olduğu beyan ediliyor. FIA, durumun böyle olduğundan emin olmak için rastgele kontroller yapacak ve uygulamanın sonunda derinlemesine kontroller için en az altı araba seçecektir.

Geri kalanı sadece standart ölçümler alacaktır. Eğer bir araba seçilirse ama zaten parc fermé’de değilse, bir an önce oraya götürülmek zorundadır. Elemelerden sonraki saatler, çeşitli inceleme kontrollerinden geçerken parc fermé ve garajları arasında hareketlenmeler görülür.

Bu işlemler Ekipler için yoğun bir zaman kaybı eğilimindedir, çünkü bir eleme seansında çok ama çok zorlanmış bir arabayı incelemek, onarmak ve genellikle hazırlamak zorundalar ve bunu yapmak için sadece sınırlı bir süreleri var.

Takımların parc fermé sırasında neler yapabileceklerinin listesi araçların gece mühürlü olması dışında baya bi uzundur. Spor Tüzüğü 34.2 maddesinde bunu kapsar ve 22 alt başlığa sahiptir. Takımların motorları çalıştırmasına izin verilir; yakıt ekleyin veya çıkarın ve bir yakıt soluğu sığdırmak;

tekerlekleri çıkarın; motoru daha iyi incelemek için bujileri çıkarmak; yukarıda belirtilen soğutma fanlarını veya aşırı durumlarda ısıtıcıları (COTA, size bakıyoruz) sığdırın.

Pazar günü, formasyon turundan beş saat önce, takımların tekrar otomobiller üzerinde çalışmasına izin verilir ancak parc fermé koşulları hala geçerlidir.

Ekip, elektronik sistemlere erişmek ve test etmek için bir atlama pili takabilir ve enerji deposunun şarjını / deşarjını yapabilir. Frenler kanayabilir, motor yağı boşaltılabilir, çeşitli sıkıştırılmış gazlar boşaltılabilir veya eklenebilir, çeşitli sıvılar gibi – aynı spesifikasyonla değiştirilmeleri koşuluyla.

Ön kanat açısı değiştirilebilir – parc fermé başladıktan sonra bu gerçekten ayarlanabilir tek karoser parçası – ancak karoserin geri kalanı aracın geri kalanıyla birlikte çıkarılabilir ve temizlenebilir. Bu, açıkça estetik bir husustur, aynı zamanda pratik bir husustur.

Yakından, bir F1 arabası her zaman uzaktan göründüğü şık, bozulmamış sanat formu değildir: çamurla kaplanır ve kauçukla kaplanır, bunların hepsi gerçekten olmaması gereken yerlere girer. Kanat aynaları, pedallar ve emniyet kemerleri gibi ayarlanabilen sürücüye özel çeşitli öğeler vardır.

En çok ilgiye neden olma eğiliminde olan madde u) gerçek kaza hasarının onarımıdır. Bunun çeşitli dereceleri var çünkü açıkçası, aracın bir tür bir sıralama seansından geri dönmediği nadir bir gün. Umarım, bu zemine küçük bir şeydir, ya da difüzör veya ön kanadın alt kısmı, küçük bir kit sıcak tutkal ve biraz fazlası ile düzeltilebilir.

Diğer günlerde, aracın sıralama turlarında ağır bir şekilde kaza yaptığı ve bir köşenin veya daha fazlasının yeniden inşa edilmesi gerektiğinde, bu daha ilgili bir süreçtir. Hasarlı bir parça onarılabilir veya ‘tasarımda aynı ve orijinaline kütle, atalet ve işlevde aynı’ olan bir parça ile değiştirilebilir – diğer herhangi bir parc fermé işinde olduğu gibi, arabanın etrafında ve atanan denetim uzmanının dikkatli bakışları altında yapılması beklenir.

Onarımlar ve değiştirmeler, yarışın başlamasından bir saat önce tüm takımlara sunulan teknik delege raporunda ayrıntılı olarak açıklanmıştır. Bunlar genelde bir hikaye anlatır. Monako’da Charles Leclerc o kadar çok çalışma gerektiriyordi ki, rapor ayrıntılardan ziyade genel olarak ele alındı: ‘arka kanat montajı, sağ yan ön köşe montajı, vb.’

Elbette, cezaya neden olan bir değiştirme sistemi gerektiren bir hasar olabilir – ancak çoğu durumda ceza parc fermé düzenlemelerini ihlal etmek için değildir. Örneğin, bir şanzımanı değiştirmek, bu şanzıman altı yarışı tamamlamadan önce yapılırsa bir cezaya neden olur. Aynı şekilde, bir güç ünitesi bileşenini veya egzoz sistemini değiştirmek, değiştirme takımı tahsisinin ötesine geçirirse bir cezaya neden olabilir.

Bununla birlikte, bu, yedek parça farklı bir spesifikasyondaysa, parc fermé’yi kırmak olarak sınıflandırılır ve böylece pit şeridi başlangıcı ile cezalandırılır. Önemli olan, takımların daha eski bir güç ünitesi bileşenini takarak parc fermé cezasından kaçınamamasıdır – bunu yapmak ‘orijinaline kütle, atalet ve işlev olarak aynı tasarım ve benzeri’ şartını kırar.

Bu nedenle, sezonun ilerleyen bölümlerinde, parc fermé kurallarının doğru tarafında kalmak için, bir takım hasar veya başarısızlık varsa bir grid düşüşünün daha az cezalandırılmasını kabul etmek zorunda kalabilir. Bu arada, parc fermé’de bir şasi değiştirmek otomatik bir pit lane başlangıcıdır – felsefi anlamda olduğu gibi, sürücünün yarışa kalifiye olduğu araçtan farklı bir araçla başlayacağı anlamına gelir.

Listede olmayan parçalar, yazılı bir istek gönderildikten sonra teknik temsilcinin izniyle değiştirilebilir. Bu nedenle takımlar, bu iznin verileceğini düşündükleri takdirde, eleme sırasında veya keşif ve formasyon turları (garaj veya ızgara) arasında izinsiz değişiklik yapabilir. En önemli örneğimiz, Max‘in arabasını geçen yıl Macaristan’da gridde tamir etmek olacaktır.

Araba hala parc fermé koşulları altında – ama açıkçası onarım gerektirir ve resmi bir istek yazmak için zaman olmadan. Bu koşullar altında ekip işi hemen yapmakta ve daha sonra savunmakta özgürdür. Takımlar savunma yaparken zorlanmamak için genelde yapılan işlemi bir gözetmen denetiminde yapmayı tercih ederler.